Next VR yönetim kurulu başkanı Brad Allen, VR gözlüklerinin önümüzdeki bir kaç yıl içerisinde güneş gözlüğümüz veya numaralı gözlükler gibi ucuz ve erişilebilir cihazlar olduğunu söylüyor. Backchannel’da giriş bölümündeki dobralıkla VR’a farklı bir gözle bakmışlar. Ben de yazıyı ve görüşlerimi paylaşmak istedim.

Şu anda reklam verenler o kadar şanslı ki VR için para saçmaya hazırlanan (akıllı telefonlardaki iPhone etkisi gibi diyebiliriz) milyonlar var ve onları bekliyorlar. Bu gözlükler herkesin erişebileceği hale geldikten sonra sponsorluklar o kadar farklı bir boyuta geçecek ki kullanıcılar, gözlükler başka bir şey için ayarlayamayacak, belki de sponsorlu içeriklerden başkasına ihtiyaç bile duymayacak.

Spor karşılaşmalarını VR gözlükleri ile izleyen kişileri hayal edin. Hem de sadece sahada değil, normalde ekranları başında olması gereken herkes gözlüklerden izleyecek ve belki de bir çok farklı fonksiyona sahip olacak. Bu durumun en kötü etkilenenleri sanırım hakemler olur. Hakemler için kameraların pozisyonları geri alması, tekrarlar zaten yeteri kadar kötüyken VR ile bu durumun bir sonraki adıma taşınması sanırım hiç hoş karşılamayacaklar.

Belki de VR sonrası hakemler, taraftarların kendileri olurlar ama bunun futbol gibi günümüzde çok fazla şiddet unsuru içeren bir sporda pek de sağlıklı olacağını söyleyemeyiz. Tabi bir başka açıdan bakarsak bir çok şiddet unsuru tartışmayı ortadan kaldırabilme potansiyeliyle de bir futbolda bir rönesans hareketini müjdeleyebilir. Daha az şiddet, daha erişilebilir futbol.

Sadece futbol olarak da düşünmemek lazım. Bir çok farklı spor dalını aslında yerinde izlemek eğlenceli olabilirken televizyon karşısında izlemek oldukça sıkıcı olabiliyor. VR tam da bu noktada bir çok spor dalının (yelken, kürek, kızak yarışı gibi…) daha fazla popülerlik kazanmasını da sağlayabilir. Daha fazla kişi de tabi ki daha fazla sponsor ve destek anlamına geliyor.

Bunlar VR’ın getirileri olarak düşünülebilir şeyler ama bir de işin diğer bir boyutu var.

Spor, sosyal veya psikolojik bir oldu yani bir futbol karşılaşmasını VR ile yanındaymış gibi izlemek ile sahada, trübün ile, köfte-emek kokusu ile ve hatta bağırışmalar ile izlemek arasında gerçekten inanılmaz bir fark olduğu kesin. VR her ne kadar gerçekliği sağlamaya yaklaşmış olsa da kokuyu, gerçek tepkileri iletecek kadar ileri gidebilmiş bir şey değil ve uzun bir süre de gidemeyecek gibi. VR takıp maçı tek başına izlemeyi, yanındaki arkadaşı ile sohbet ederek, eğlenerek izlemeye tercih edecek bir durum ile karşı karşıya kalabilir VR’ı spor için düşünenler.

Güney Kaliforniya Üniversitesi Yaratıcılık için Medikal Sanal Gerçeklik Enstitüsü Direktörü Albert Rizzo “Kendi başıma oturmak için bir maçı izlemeye gitmem” diyerek aslında bu durumu özetliyor ve ekliyor; “Sanal Gerçeklik duygusal bir varlık gösterebilir ama etkileyici olmayan noktalara sahip.”

VR sayesinde bir grup spor severi dünyanın farklı bölgelerinde olsalar bile bir araya getirip VR sayesinde farklı bir deneyimle beraber spor karşılaşmasını izlemelerini sağlayabilirsiniz. En azından WhatsApp gruplarından, Twitter’dan ve diğer sosyal ağlardan koparmış ve daha gerçekçi bir ortama taşımış olursunuz bu kişileri. Tam da bu noktada 2 milyar dolardan fazla parayı VR için harcayan Mark Zuckerberg’in sözüne kulak vermek lazım. Diyor ki; “bir teknoloji eğer insanları daha fazla sosyalleştirip, bir birini daha fazla anlamasını sağlamıyorsa tam olarak başarıya ulaşmış sayılmaz”. Yani kelimenin tam anlamıyla bunu dememiş olsa da bu manada bir söz söylüyor.

Sonuç olarak VR teknolojilerinin gelişmesi spor dünyasını kökünden değiştirmeyecek gibi görünüyor. Bir çok farklılık ve getiri sağlayacağı ise yadırgayamayacağımız bir gerçek. Ama “orada olmak” hiç bir zaman yenilemeyecek bir duygu diyebiliriz. Belki de henüz hayal bile edemediğimiz teknolojilerin gelişmesi ile bu sözler de anlamını yitirecek.

Türkiye gibi futbol çılgını bir ülkede eminim bu konuda bir şeyler düşünülüyordur. Sizce VR futbol dünyasını nasıl etkileyecek veya etkileyecek mi?